Er was eens is een zesdelige documentaire reeks, die vanaf 4 november wordt uitgezonden op Canvas en VRT NU en waarin we een blik werpen achter de schermen van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen.

In de serie volgen we niet alleen een aantal wetenschappers tijdens hun werkzaamheden in het KBIN in Brussel, maar gaan we ook mee op expeditie in binnen- en buitenland. Zo zien we niet alleen de wereld in het museum, maar ook het museum in de wereld.

Meer informatie + teaser

Op de website van het Vlaams Instituut Gezond Leven vind je niet alleen allerhande thema's en projecten die een gezonde levenswijze moeten bevorderen, maar ook heel wat gratis materiaal dat je kan downloaden of via de webshop bestellen.

Tijdens de komende herfstvakantie kunnen leerlingen uit de derde graad deelnemen aan de OpenlesdagenPLUS aan de Vrije Universiteit Brussel. Op het programma staan open lessen van alle bacheloropleidingen.

Nieuw dit jaar is The Science Mix waarbij leerlingen kennis maken met meerdere wetenschappelijke opleidingen. Na het dagprogramma kunnen de deelnemers overnachten bij studenten uit deze opleidingen. Er worden avondactiviteiten voorzien door de studentenverenigingen. Ideaal voor uw leerlingen die eens willen proeven van de universiteit.

In deze tentoonstelling, die loopt van 18/10/2018 tot 1/9/2019 in het museum van het KBIN, leer je veel over de evolutie van de beren en hun ontmoetingen met de prehistorische mensen.

De tentoonstelling doorgrondt ook hun levenswijze. Hoeveel soorten beren zijn er nu nog? Wat zijn hun kenmerken? Wie zijn ze? Waar leven ze? …

Ook de complexe relatie tussen mensen en beren komt aan bod: in sommige gebieden en periodes worden beren vereerd; in andere bejaagd, gevreesd, uitgeroeid, bespot of opgevoerd als circusdier. Vandaag zijn ze overal beschermd .

De Vlaamse Unesco Commissie (VUC) organiseert een wedstrijd voor studenten in de lerarenopleiding om een lespakket over ‘oceanen’ te maken – met als prijs een mooie reischeque van €1.500 voor de beste inzendingen. Op die manier wil ze toekomstige leerkrachten aanmoedigen om aandacht te hebben voor thema’s waar Unesco zich mee bezig houdt, zoals ‘ecosysteemdiensten van oceanen’ dit jaar of ‘werelderfgoed’ zoals bij de vorige editie.

LEES MEER

Van 14 tot en met 21 oktober is het weer tijd voor de leukste week van het jaar, de Week van het Bos.

Rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan: het thema voor dit jaar is … RAVOTTEN! Buiten spelen en op avontuur gaan in de natuur maakt ons immers gezonder én creatiever. 

Dit jaar zijn er een reeks activiteiten uitgewerkt voor het lager onderwijs, maar niets belet jullie natuurlijk om er met de leerlingen van de eerste graad ook een avontuurlijke en leerrijke uitstap van te maken.

Ons jaarlijks congres gaat ditmaal door op zaterdag 17 november aan de KU Leuven, Campus Arenberg III, Celestijnenlaan 200F, Heverlee. Vanaf 1 september kan je op de congreswebsite het programma raadplegen en vanaf 5 september kan je online inschrijven voor de lezingen of workshops van je keuze. Houd er rekening mee dat het aantal deelnemers per workshop beperkt is; wees er dus tijdig bij!

AIRbezen@school is een grootscheeps STEM-project van de Universiteit Antwerpen. Hierbij meten de deelnemers de luchtkwaliteit in hun omgeving met behulp van aardbeiplantjes. Het principe werd eerst op kleine schaal uitgetest in Antwerpen en in 2017 op grotere schaal in Oost-Vlaanderen (65 gemeenten). Nu is het de bedoeling de luchtkwaliteit te meten in gans Vlaanderen. Hiervoor zoekt men 400 scholen (lager en middelbaar) die met ondersteuning van de universiteit willen meewerken aan het project.

Meer informatie

Op zaterdag 13 oktober 2018 is er aan de Universiteit Antwerpen van 10 tot 17 h een grote demonstratiedag microscopie naar aanleiding van 85 jaar Koninklijk Antwerps Genootschap voor Micrografie (KAGM). Iedereen is van harte welkom!

LEES MEER

De Gentse Universiteit pakt voor het schooljaar 2018 - 2019 weer uit met een reeks bijscholingen voor de leerkrachten wetenschappen. Uit deze infobrochure (pdf) blijkt dat ook de leerkrachten biologie niet worden vergeten.

PlantNet is een gratis applicatie (voor iOS of Android) die reeds sinds 2016 bestaat. De app steunt op een automatisch identificatiesysteem voor planten, gebaseerd op foto's, en dit door vergelijking met een botanische fotodatabank.

Het volstaat met je smartphone een foto te maken van een bloem of een blad van de plant en na een druk op de knop krijg je een aantal mogelijkheden, waartussen je (meestal) zeer snel jouw exemplaar herkent.

Via de website kan je ook door het invoeren van een afbeelding met een computer of tablet de plant determineren.

Leerkrachten die met hun leerlingen een biotoopstudie van een vijver willen uitvoeren kunnen op de website van het Limburgs Provinciaal Natuurcentrum twee praktische bundels downloaden: een handleiding voor de leerkracht en en een werkboekje voor de leerlingen.

De Vlaamse ploeg behaalde met 89 % zilver op de Europese Wetenschapsolympiade in Ljubljana (Slovenië). Hiermee bewezen Ward Bruyndonckx, Willem Vanmoerkerke en Siegfried Lein dat ze hun mannetje konden staan tussen 25 ploegen, afkomstig uit 25 landen van de E.U.

Een relaas van van hun selectie, training en prestatie vind je op de EUSO-website.

Er namen 2 380 leerlingen deel aan de selectieproeven voor de Vlaamse Biologieolympiade. Na twee rondes bleven er nog 17 over, die op 28 april mogen deelnemen aan de finale in de UHasselt. De twee best geplaatste laureaten mogen dan in juli deelnemen aan de Internationale Biologieolympiade in Iran.

De namen van de 17 finalisten + alle bijkomende informatie vind je op de website van de Vlaamse Olympiades Natuurwetenschappen.

Ben je op zoek naar een alternatief voor de determinatie van een plant m.b.v. een klassieke gedrukte flora, dan kan je dit moeiteloos met de online Flora van Nederland, die toelaat op een eenvoudige manier meer dan 500 planten op naam te brengen.

Dat het gros van de beschreven planten ook in België voorkomt is natuurlijk mooi meegenomen!

In tegenstelling tot vroeger is een gratis toegang tot het Zwin niet meer automatisch gelinkt aan je VOB-lidkaart. Leerkrachten die een excursie willen voorbereiden kunnen wel nog steeds gratis binnen mits een mailtje aan Michel Gabriëls of een telefoontje naar 050 60 70 86 (onthaal).

Op de website BIOPUZZEL vind je honderden kruiswoordpuzzels, meerkeuzevragen en invuloefeningen over alle mogelijke biologische onderwerpen.

Eens een leuk alternatief voor een toets!

Een uitgebreide reeks mogelijkheden om het menselijk lichaam te verkennen vind je op de Amerikaanse website Inner Body. Alles is zeer verzorgd en met een mooie lay out.

De leerlingen zullen het interactief karakter van de website zeker op prijs stellen.

Iedere editie van dit Nederlands tijdschrift behandelt de nieuwste inzichten over een actueel thema. Voor je lessen biologie pikken we er enkele onderwerpen uit: Fotosynthese 2.0, Epigenetica, DNA-sequencing, Immuunsysteem……

Op de website vind je een lijst van alle behandelde onderwerpen. Elk themanummer is afzonderlijk verkrijgbaar.

Net zoals de vorige jaren was het Congres voor leraars wetenschappen weer een topper.

Via een reeks sfeerbeelden bieden we je een indruk van het gebeuren. Het staat je natuurlijk vrij deze foto's aan je directie te tonen om te bewijzen wat je in je vrije tijd allemaal over hebt voor je school…

Volgens de gegevens die we hebben binnengekregen werden de workshops biologie zeer gesmaakt door de congresgangers.

Van sommige lesgevers hebben we hun presentaties en/of documenten ontvangen. Je kan ze vrij downloaden vanop onze speciale pagina.

Met hun grote verscheidenheid en gevarieerde ecologie zijn vlinders waardevolle indicatoren van de kwaliteit van ons leefmilieu. Met slechts een paar ingrepen kan je het aantal vlinders in je (school)tuin al aanzienlijk vergroten.

Op de website van Natuurpunt vind je niet alleen meer tips, maar je kan er ook een gratis e-book downloaden om van je tuin een vlinderparadijs te maken.

Op onze downloadpagina vind je een overzicht van alle documenten, die sinds 1978 in onze Jaarboeken werden gepubliceerd. Via een gesofisticeerde zoekmachine kan je zoeken op een trefwoord in de titel, op de auteursnaam of op het jaar van publicatie. Heb je gevonden wat je zocht, en is het artikel gepubliceerd NA 2007, dan kan je het ook direct bekijken.

Kato 2.0 is een theaterproject dat jonge mensen wil prikkelen en positief motiveren voor wetenschappelijke en technische richtingen en beroepen.

Met dit project wil men door de keuze van het hoofdpersonage ook meer meisjes stimuleren tot het volgen van STEM-richtingen.

Er zijn speciale gratis (kenningsmakings)voorstellingen voorzien voor STEM-leerkrachten.

Op zaterdag 21 oktober namen 16 geselecteerde jongeren het tegen elkaar op tijdens de ultieme selectieproef voor EUSO 2018. Deze ging door aan de VUB en omvatte een theoretisch en praktisch gedeelte, met onderwerpen uit de biologie, de fysica en de chemie.

De drie kandidaten met de hoogste scores vormen het Vlaamse team dat - samen met een Franstalig team - België zal vertegenwoordigen op de EUSO in Slovenië.

LEES MEER

De uitgever van het gerenommeerde tijdschrift 'nature' heeft een aparte website 'Scitable', waarop hij leraars gratis studiemateriaal aanbiedt. De kwaliteit van het aangebodene correspondeert met de kwaliteit van het tijdschrift en verdien alle lof voor de duidelijke uitleg en de talrijke verhelderende illustraties en schema's. Kortom een goudmijn voor collega's van de derde graad en het hoger onderwijs.

Overtuig jezelf!

Vorig jaar waren er meer dan 2000 deelnemers aan de Junior Olympiade Natuurwetenschappen. Elk jaar neemt hun aantal toe, en met reden!

Deze olympiade voor leerlingen van de tweede graad (vnl. vierdes) test de leerlingen op hun kennis van (natuur)wetenschappen en aardrijkskunde.

Noteer bovendien dat enkel laureaten van de JON worden toegelaten tot de finale selectieproef voor de EUSO.

Onderzoekers van het Instituut voor moleculaire Biologie in Mainz hebben een studie gepubliceerd, die een mogelijke verklaring biedt voor het verouderingsproces.

Alles zou te maken hebben met genen die de autofagie van de cel regelen. 'Uitzetten' van deze genen op een gemiddelde leeftijd gaat veroudering tegen. Zij vonden reeds een dertigtal genen bij de worm C. elegans die het verouderingsproces promoten. Meer info

De Engelse Nuffield Foundation heeft in samenwerking met The Society of Biology een hele reeks biologische practica online gezet. Elk experiment is voorzien van een handleiding voor de leerkracht en opdrachtenbladen voor de leerlingen.

Dit alles kan gedownload worden vanaf hun website

Op de website van Science Books Online kan je honderden biologieboeken gratis downloaden of via het scherm raadplegen.

Het aanbod is zo gevarieerd als het groot is: je vindt er zowel boeken over het skelet van zoogdieren, gepubliceerd op het einde van de 19e eeuw, als werken over DNA-replicatie daterend van 2016.

Matyra Pryluté is een Litouwse, die een paar jaar terug heeft deelgenomen aan de Internationale Biologieolympiade.

Steunend op de opgedane ervaringen heeft ze een blog gestart met de bedoeling leerlingen te helpen bij de voorbereiding op deze competitie.

Op haar website vind je allerhande theoretische en praktische informatie, bruikbaar op een IBO.

—> Meer informatie

Science & Plants for Schools is een webstek van The Sainsbury Laboratory van de Universiteit van Cambridge die leerkrachten en studenten een waaier aan middelen biedt, waarmee een beter inzicht in de plantenbiologie kan verworven worden.

Dit gaat van volledig uitgewerkte lessen en practica tot nieuwe inzichten en theorieën in de diverse subdisciplines. Alles is helder uitgelegd en van hoog wetenschappelijk niveau.

Ook mooi meegenomen zijn de kwalitatief hoogstaande posters, schema's en illustraties.

XperiBIRD.be kende een vliegende start tijdens het eerste schooljaar 2016-2017 en de organisatoren hopen op een even succesvolle tweede editie…

Lagere en secundaire scholen in heel België krijgen gratis nestkastjes, waarin een door een nanocomputer gestuurde camera steekt. Hiermee kunnen de leerlingen toekijken hoe het er in mezennesten aan toe gaat.